Pod infertilitetom se podrazumeva nemogućnost začeća prirodnim putem i pored redovnih seksualnih odnosa bez zaštite u trajanju od najmanje 12 meseci.
Prema poslednjim istraživanjima, procenat infertilnih parova se danas kreće izmenju 10 i 20 procenata. Uzorci nastanka infertiliteta su mnogobrojni, a najčešće se pominju dugotrajne i nelečene infekcije, kod žena postojanje endometrioze, prethodni namerni prekidi trudnoće, hormonalni faktori, defekti u građi materice (pregrada unutar šupljine materice), urođeni poremećaji u građi materice, miomi materice, imunološke bolesti, a ne treba zaboraviti ni brojne uzročnike muškog infertiliteta, što spada u domen urologije. Kod 15% infertilnih parova se ne može otkiriti jasan uzrok neplodnosti.
Obzirom da su dijagnostičke procedure u dijagnostici infertiliteta kod žena komplikovanije u odnosu na muškarca, uvek se započinje ispitivanje uzroka bračne neplodnosti analizom spremograma i dalje analize određuje urolog.
Dijagnoza infertiliteta kod žene se postavlja uzimanjem precizinih podataka o trenutnom ginekološkom zdravlju i ranijim bolestima, a potom se radi standardni ginekološki pregled sa uzimanjem Papa brisa i brisa vaginalnog sekreta i po potrebi se radi kolposkopski pregled. Standardna obrada pacijentkinje podrazumeva i bakteriološki pregled grlića materice uzimanjem bakterioloških briseva. Pacijentkinji se savetuje merenje bazalne telesne temperature u trajanju od 3 meseca radi praćenja sposobnosti ovulacije. Postkoitalni test omogućava analizu reakcije semene tečnosti i cervikalne sluzi i grubu procenu kvaliteta spermatozoida te postojanje antispermatozoidnih antitela u cervikalnoj sluzi. Hormonske analize podrazumevaju određivanje nivoa hormona koji utiču na sazrevanje i oslobađanje jajne ćelije, te na promene unutar sluzokože materice. Prohodnost genitalnih organa, pre svega jajovoda se ispituje primenom histerosalpingografije /snimanje prolaznosti kontrastnog sredstva kroz grlić materice, šupljinu materice i jajovode u trbušnu duplju. Transvaginalna laparoskopija i histeroskopija su operativne metode i imaju kako dijagnostički tako i terapeutski značaj (polipi endometriuma, submukozni miomi, pregrade u vagini i materici, slepljeni otvori jajovoda). Imunološka ispitivanja u smislu postojanja nekih autoimunih bolesti koja mogu da utiču na plodnost, kao i ispitivanja hemostaznog mehanizma faktora koji utiču na zgrušavanje krvi, određivanje tolerancije na unošenje glukoze, te genetska ispitivanja su često potrebna radi utvrđivanja ređih uzroka neplodnosti.
Metode asistirane reprodukcije podrazumevaju primenu savremenih metoda i tehnoloških dostignuća kod parova kod kojih je postavljena dijagnoza neplodnosti i podrazumeva sledeće procedure: stimulacija ovulacije (produkcije jajnih ćelija), inseminacija (ubacivanje semene tečnosti u šupljinu materice), vantelesna oplodnja (oplodnja aspirirane jajne ćelije u „epruveti“), a potom embriotransfer, odnosno unošenje oplođenje jajne ćelije u šupljinu materice. Prosečna uspešnost svih navedenih metoda je oko 20%.
Lečenje infertiliteta je često dugotrajan i težak proces koji zahteva veliko strpljenje parova koji se uključuju u neki od programa, stalnu podršku lekara i psihologa i nažalost i pored svih primenjenih najsavremenih metoda dijagnostike i lečenja infertiliteta, u nekim slučajevima, do željenjog ishoda se nikada ne dođe.